Nəzəri mexanika və bütöv mühit mexanikası kafedrası
Nəzəri mexanika kafedrası 1921-ci ildə yaradılıb. Kafedranın təşkili görkəmli alimlərin L.S.Leybenzon, E.İ.Yelkin və Z.İ.Xəlilov yaradıcılığı ilə sıx bağlıdır. Onun ilk rəhbəri görkəmli alim,sonradan SSRI EA-nın həqiqi üzvü olmuş, akademik L.S.Leybenzon olmuşdur.1935–1944-ci illərdə kafedraya prof. E.İ.Yelkin, 1944–1960-cı illərdə isə sonradan Azərbaycan EA-nın həqiqi üzvü və Azərbaycan EA-nın prezidenti,Mexanika-Riyaziyyat institutunun direktoru olmuş, akademik Z.İ.Xəlilov rəhbərlik etmişlər. Kafedraya 1960–1982-ci illərdə Azərbaycan EA-nın müxbir üzvü, professor Y.Ə.Əmənzadə rəhbərlik etmişdir. Professor R.Y.Əmənzadə1982-2015-ci illərdə kadedranın müdiri olmuşdur. Kafedraya 2015-ci ildən dosent Y.M.Sevdimalıyev rəhbərlik edir.
Kafedra 1987-ci ildən Nəzəri mexanika və bütöv mühit mexanikası kafedrası adlanır. Müxtəlif illərdə Nəzəri mexanika və bütöv mühit mexanikası kafedrasında mexanika elminin müxtəlif sahələri üzrə tanınmış alimlərdən AMEA-nın həqiqi üzvü A.X.Mirzəcanzadə, professor M.Ə.Hüseynzadə, professor T.H.Bekdaşi, AMEA-nın müxbir üzvü, professor A.N.Əlizadə, professor C.Q.Ağalarov, professor M.B.Axundov, professor T.Q.Ramazanov, dosentlər M.H.Hacıyeva, A.B.Məmmədov və digərləri çalışmışlar
Kafedranın məzunları arasında AMEA-nın 2 akademiki- M.F.Mehdiyev və H.H.Quliyev, AMEA-nın 3 müxbir üzvü- A.N.Əlizadə, S.C.Əkbərov, R.H.Qardaşov, RTEA -nın akademiki və vitse prezidenti Ə.X.Şahverdiyev , Rusiyanın Əməkdar elm Xadimi professor M.Ə.Hüseynzadə, onlarla elmlər doktoru və 100-dən artıq elmlər namizədi və riyaziyyat üzrə fəlsəfə doktorları vardır.
Kafedrada xarici ölkələrlən Misir Ərəb Respublikası, Kuba Respublikası, Vyetnam ,Gürcüstan,Özbəkstan və Türkmənistan Respublikaları üçün elmi kadrlar hazırlanmışdır.
Kafedra hal-hazırda aşağıdakı tərkibdə fəaliyyət göstərir: Sevdimalıyev Y.M.- Kafedra müdiri, dosent, fizika-riyaziyyat elmləri namizədi, Tağıyev M.M. - dosent əvəzi, fizika-riyaziyyat elmləri namizədi , Məmmədov X.B -dosent əvəzi, fizika-riyaziyyat elmləri namizədi , Əliyev A.B - baş müəllim, riyaziyyat üzrə fəlsəfə doktoru, Salmanova G.M - müəllim, riyaziyyat üzrə fəlsəfə doktoru, Kiyasbəyli E.T. - Aerohidromexanika tədris laboratoriyasının müdiri, fizika-riyaziyyat elmləri namizədi, Hüseynova R.M - kafedranın mühəndisi, Həsənli E.F. - baş labarant.
Kafedra deformasiya olunan bərk cisim mexanikası və maye, qaz mexanikası istiqamətləri üzrə elmi fəailiyyət göstərir. Bu illər ərzində kafedranın əməkdaşları tərəfindən 20-yə qədər monoqrafiya, dərslik və dərs vəsaiti, 500-dən çox elmi məqalə,onlarla metodik iş çap olunmuşdur.Tədris olunan fənlər üzrə proqramlar tərtib olunmuş, əlavə və düzəlişlər edilərək müasir tələblərə və tədris standartlarına cavab verməsi üçün onlar yenilənir
Kafedrada nəzəri mexanika,bütov mühit mexanikası, materiallar müqaviməti,deformasiya olunan bərk cisim mexanikası, hidromexanika, kompozit materiallar mexanikası, maye və qaz mexanikası, hidroelastiklik, yeraltı hidromexanika, dayanıqlıq və dağılma mexanikası, qruntlar mexanikası, elastiklik və plastiklik nəzəriyyəsi, örtüklər nəzəriyyəsi, biomexanika və digər mexanika fənləri tədris olunur.
Kafedranın əməkdaşları:
f.r.e.n., dos. Yusif Məmmədəli oğlu Sevdimalıyev (kafedra müdiri)
f.r.e.d., prof. əvəzi, AMEA-nın həqiqi üzvü, akad. Hətəm Hidayət oğlu Quliyev
t.e.d., prof əvəzi, AMEA-nın müxbir üzvü, Qeylani Minhac öğlu Pənahov
f.r.e.n., dos. Müsrəddin Musa oğlu Tağıyev
r.ü.f.d., dos. Alı Bakir oğlu Əliyev
f.r.e.n., dos. əvəzi Xalid Binnət oğlu Məmmədov
r.ü.f.d., b/m Gülnar Musa qızı Salmanova
f.r.e.n., lab.müd. Enfira Tələt qızı Kiyasbəyli
mühəndis Ruqiyə Məhərrəm qızı Hüseynova
b/l Elmira Fərhad qızı Həsənli
Kafedrada tədris olunan fənlər.
Bakalavr pilləsi üzrə:(050502)
Elastiklik və plastiklik nəzəriyyəsi
Deformasiya olunan bərk cism mexanikası
Rəqslər və dalğalar
Rəqslər və dayanıqlıq
Magistr pilləsi üzrə:
Deformasiya olunan bərk cism mexanikası (060502)
Elmin (sahə üzrə) müasir problemləri
Elmin (sahə üzrə) tarixi və metodologiyası
Çatlar nəzəriyyəsi
Anizotrop elastiklik nəzəriyyəsi
Materialların realoqiyası
Dağılma mexanikası
Dayanıqlıq nəzəriyyəsi
Rəqslər və dalğalar nəzəriyyəsi
Hidroelastiklik
Örtüklər nəzəriyyəsi
Qeyri klassik mühitlərin deformasiyalanması və dağılması
Qazmada deformasiyalanan bərk cisim mexanikasının məsələləri
Neft quyu ətrafı süxurların deforomasiyalanması və dayanıqlığı
Maye, qaz və plazma mexanikası (060502).
Elmin (sahə üzrə) müasir problemləri
Elmin (sahə üzrə) tarixi və metodologiyası
Hemodinamikada BMM-nın məsələləri
Rəqslər və dalğalar nəzəriyyəsi
Hidroelastiklik nəzəriyyəsi
Yüksək sürətlər mexanikası
Yeraltı hidrodinamika
Cisimlərin mayedə axıdılması
Çoxfazalı sistem mexanikası
Neft və qaz mexanikasının muasir problemləri
Özlü elastiki mayelərin mexanikası
Qruntda neft və qazın sıxışdırılması məsələləri
Rəqslər və dalğalar nəzəriyyəsi
Doktorantura səviyyəsi üzrə:
Deformasiya olunan bərk cism mexanikası (2002.01)
Maye, qaz və plazma mexanikası (2003.01)
Laboratoriyalar:
Möhkəmlik və plastiklik
Aerohidromexanika